Burgerwetenschappen

Meten is weten. Wie concrete toekomstplannen uittekent, moet zich baseren op feiten. Waar er hiaten zitten in het cijfermateriaal, gaat Ringland zelf aan de slag, samen met burgers. Die helpen graag mee aan eenvoudig wetenschappelijk onderzoek. 

Zo ontwikkelde de Ringland Academie de citizen-scienceprojecten CurieuzeNeuzen en Straatvinken. De ideale manier om burgers te betrekken, om met onderzoekscentra en bedrijven samen te werken voor de gegevensanalyse en om de maatschappelijke agenda te bepalen. Inmiddels genieten CurieuzeNeuzen en Straatvinken internationale belangstelling. Het is burgerparticipatie ten top.

Ook bij Zorro, het burgerplatform voor de modal shift in de zuidoostrand, zijn het burgers die het heft in handen nemen. Om de modal shift te bevorderen ontwikkelden ze de tool Modal Selfie.

Lees hier tips over het opzetten van een burgerwetenschapsonderzoek in Het Ringland Boek. (p. 105-109) 

CurieuzeNeuzen

CurieuzeNeuzen meet met de hulp van duizenden burgers de luchtkwaliteit. In 2016 nemen 2.000 Antwerpenaren deel. Ze hangen vier weken lang een set met meetbuisjes aan de straatzijde van hun woning. Die buisjes brengen de luchtvervuiling door stikstofdioxide (NO2) in kaart. Het CurieuzeNeuzen-onderzoek in Antwerpen is een internationale primeur: voor het eerst wordt de luchtkwaliteit in een grote stad zo gedetailleerd in kaart gebracht. 

Het is een initiatief van de Ringland Academie in samenwerking met onderzoekers van de VUB, de UAntwerpen en HIVA - KU Leuven en wordt bekroond met de Jaarprijs 2017 voor Wetenschapscommunicatie. 

Dankzij het succes van de eerste editie wordt het onderzoek vanaf 2018 uitgerold over heel Vlaanderen. Voor CurieuzeNeuzen Vlaanderen slaan de UAntwerpen en HIVA - KU Leuven de handen in elkaar met de Vlaamse Milieumaatschappij en De Standaard.

Straatvinken en straat-O-sfeer

Voor Straatvinken tellen burgers sinds 2018 op een donderdag in mei jaarlijks een uurtje het verkeer  in hun straat. Die data vormen de basis voor de opvolging van de modal shift naar duurzamer verkeer, een van de engagementen uit het Toekomstverbond dat de Antwerpse burgerbewegingen in 2017 afsloten met de Vlaamse overheid en de stad Antwerpen.

Aan de verkeerstelling is sinds 2019 ook de leefbaarheidsbevraging straat-O-sfeer gekoppeld. Daarmee vertellen deelnemers aan de hand van 20 indicatoren (verkeer, sociale aspecten, omgeving en inrichting, …) en een persoonlijk verhaal hoe ze de leefbaarheid van hun straat ervaren. Met de leefbaarheidsrapporten in de hand kunnen burgers het thema op de tafel van de lokale beleidsmakers brengen. Ze bieden zelfs handvatten bij de herinrichting van straten.

Straatvinken is een samenwerking tussen de Ringland Academie, de UAntwerpen en HIVA - KU Leuven. Sinds 2020 kunnen burgers in heel Vlaanderen mee tellen.

Modal Selfie

De modal shift, hoe begin je daaraan? De beste manier is om je auto te laten staan. Maar is dat wel zo eenvoudig? Als je wil dat meer mensen fietsen, moet de infrastructuur in orde zijn, van fietspaden tot fietsenstallingen. En als je wil dat ze de tram of de trein nemen, moeten het aanbod en het comfort optimaal zijn. Maar zelfs dan heb je geen enkele garantie dat de modal shift naar duurzamer verkeer gerealiseerd wordt. Daarvoor is er bij zo veel mogelijk burgers ook een mental shift nodig. Elke verplaatsing is immers een individuele keuze. Wat is je persoonlijke modal split? Kan die ook duurzamer? 

Zorro, het burgerplatform van Ringland in de zuidoostrand, ontwikkelde de Modal Selfie. Met die eenvoudige tool kan je de modal shift écht waarmaken.