Studies

Bij voorkeur werkt Ringland in co-creatie met alle partners van het Toekomstverbond studies uit. Soms is het echter nodig om daarbovenop extra studiewerk te verrichten. Bijvoorbeeld omdat Ringland twijfels heeft bij de gang van zaken, omdat er niet genoeg voortgang zit in de studies van de overheden en administraties, omdat ze er nog geen geld of tijd voor hebben, of gewoonweg om nieuwe inzichten in het debat te introduceren. 

 

Voor haar studies zet de burgerbeweging de Ringland Academie aan het werk, een groep experts die verder nadenkt over de stad van de toekomst en de Ringland-plannen kritisch uitdiept. Leden van de Ringland Academie zitten ook mee aan tafel in de diverse werkbanken van De Grote VerbindingLees meer over de Ringland Academie en doe mee.

Lopende studies i.s.m. partners Toekomstverbond

• Financiering overkapping

Hoe gaan we de overkapping betalen? De werkbank Financiering, een initiatief van de burgerbewegingen, moet een antwoord zoeken op die vraag. Het onderzoek is in handen van de Universiteit Antwerpen. Lees ook Wie zal dat betalen? en op de blog Pol over de financiering van de overkapping

• Overkapping noordelijke Ring

Op aandringen van de burgerbewegingen bekijkt de werkbank Noordelijke Ring of dat hele traject al tijdens – en dus niet pas ná – de Oosterweelwerf overkapt kan worden. Vlaams minister van Mobiliteit Lydia Peeters heeft Lantis de opdracht gegeven die mogelijkheid te onderzoeken. Voorts bekijkt de werkbank of er in het ontwerp nog aanpassingen nodig zijn voor de verkeers- en tunnelveiligheid en wat de gevolgen zijn voor o.a. de vergunningen en de financiering. Lees ook het persbericht Doorbraak voor overkapping noordelijke Ring 

• Ontwerp knoop Oost 

De werkbank ‘Ontwerp knoop Oost’ tekent de geleidelijke en veilige overgang uit tussen het gescheiden verkeerssysteem op de zuidelijke Ring (doorgaand en stadsregionaal verkeer in aparte tunnels) en het gemengd verkeer op de noordelijke Ring. Ook dat was al lang een eis van de burgerbewegingen. Lees ook het persbericht Doorbraak voor overkapping noordelijke Ring.  

• Verkeersorganisatie zuidelijke Ring

De ‘studie van de R1-Zuid’ is in het najaar van 2019 opgestart onder leiding van overkappingsintendant Alexander D’Hooghe en Peter Vermeulen van Ringland namens de burgerbewegingen. Ze onderzoekt hoe de overkapping van de zuidelijke Ring naadloos kan aansluiten op de overkapping in het noorden. Lees ook Hoe zit het met de overkapping van de zuidelijke Ring?

Gerealiseerde studies i.s.m. partners Toekomstverbond

• Aansluiting aan het Noordkasteel (2019)

Met een voorafgaande studie (gerealiseerd dankzij crowdfunding) overtuigden experts van de Ringland Academie bouwheer Lantis in 2018 van de ‘paperclip’, een vereenvoudigd verkeersknooppunt ter hoogte van het Noordkasteel. Door die knoop ook meer westwaarts op te schuiven wordt minder beslag gelegd op de groene ruimte rond de vijvers van het Noordkasteel. Dankzij een lichte aanpassing van het geplande tunneltracé hoeven de historisch waardevolle SAMGA-silo’s ook niet gesloopt te worden. Lees ook Doorbraak voor Oosterweel-light.

• Ontwerp aansluiting aan Groenendaal (2019)

Ringland is met een eigen studie (gerealiseerd dankzij crowdfunding) er blijven op hameren het knooppunt Groenendaallaan veel veiliger en aantrekkelijker te maken, door het verkeer niet op het maaiveld maar op -1 te laten aansluiten op de Ring. In diverse scrumsessies is het ontwerp geoptimaliseerd. Het knooppunt komt uiteindelijk op -½ terecht, maar het belangrijkste is dat het Ringpark Groenendaal er nu overheen plooit. Dat maakt het veel ruimer en aangenamer voor fietsers en voetgangers. Ook de ecologische verbinding naar het noorden toe vaart er wel bij.

Groenendaal
• Ontwerp aansluiting aan Schijnpoort (2019)

De moeilijkste knoop om te ontwarren ligt aan Schijnpoort. De zuidelijke kanaaltunnel zal daar in de toekomst aansluiten op de Ring. Daar is dus een nieuwe op- en afrit nodig. Voor dit deel van de Ring wekten de oorspronkelijke plannen (met de aanleg van een ‘Hollandse knoop’ met wel 19 rijstroken) destijds het meeste weerstand op. Er was daarbij ook nooit sprake van burgerparticipatie. In 2019 is uiteindelijk in scrumsessies – onder co-voorzitterschap van Ringland en met experts van de burgerbewegingen, lokale actiegroepen en stedelijke administraties – een nieuw plan uitgetekend. Het belangrijkste resultaat van dat cocreatieproces is dat de zogenaamde verbindingsweg verlegd is. Oorspronkelijk lag die ten oosten van de Ring, in het midden van het toekomstige parkgebied. In de huidige plannen bevindt die zich aan de westelijke kant, waardoor een veel groter parkgebied kan ontstaan.

In de werkbank ‘Onderzoek verdere overkapping OWV en R1-Noord’ wordt bekeken hoe de overkapping daar ook al meteen tijdens de werken voor de Oosterweelverbinding gerealiseerd kan worden.

Ontwerp van de knoop aan het Schijn.
• Ontwerp knoop Zuid

In 2020 is in scrumsessies met alle actoren gewerkt aan een compacter ontwerp van de knoop Zuid, in de volksmond de ‘spaghettiknoop’. De smallere configuratie van het op- en afrittencomplex maakt dat er meer ruimte vrijkomt voor het park. Bovendien is er door een reorganisatie van het verkeer op de Kolonel Silvertoplaan veel meer ruimte voor het openbaar vervoer en fietsers, wat een belangrijke ingreep is voor de modal shift naar duurzamer verkeer. 

In de werkbank ‘Onderzoek verdere overkapping OWV en R1-Noord’ wordt bekeken hoe de overkapping daar ook al meteen tijdens de werken voor de Oosterweelverbinding gerealiseerd kan worden.


 

Knoop Zuid - voor en na

Gerealiseerde studies in opdracht van Ringland

• Duurzame mobiliteit in de zuidoostrand (Rapport Zorro, 2021)

Het burgerplatform Zorro werkte voorstellen uit om de modal shift in de Antwerpse zuidoostrand concreet te maken en goot ze in een rapport ten behoeve van de Vervoerregio en de acht betrokken besturen. Lees meer en download het rapport

• Studie over de overgang tussen het gescheiden en het gemengd systeem (2021) 

Ter hoogte van de knoop E313 gaat het gescheiden verkeer van de zuidelijke Ring over in gemengd verkeer op de noordelijke Ring. Om de weefbewegingen tot een minimum te beperken en zo de veiligheid te verhogen, werkte de Ringland Academie een voorstel van rijstrookschema uit. In de werkbank ‘Onderzoek verdere overkapping OWV en R1-Noord’ wordt dit schema verder meegenomen.


 

Minmale weefbeweging
• Studie over een beter en goedkoper Oosterweel-ontwerp (2018, dankzij crowdfunding)

Deze studie toonde aan dat de Oosterweelknoop compacter kon, wat de redding betekende voor het Noordkasteel en de met de sloop bedreigde historische SAMGA-graansilo’s. Ook de aansluitingen op de Scheldetunnel enerzijds en op de Ring anderzijds konden veel eenvoudiger dan in het oorspronkeleijk ontwerp van de BAM (nu Lantis). De resultaten van de studie zijn in de werkbank Oosterweel gebruikt om het ontwerp bij te sturen. Lees meer in het persbericht.

• Studie over de ‘gaten’ in de overkapping (2018, dankzij crowdfunding) 

In de plannen van de BAM (nu Lantis) voor de Oosterweelverbinding werden luchtgaten van 150 meter ingetekend, onder meer ter hoogte van het Lobroekdok en Antwerpen-Dam. Daarover heerst veel ongerustheid en wrevel. Volgens Europese tunnelrichtlijnen en brandweervoorschriften zouden die gaten nodig zijn ter wille van de veiligheid. De Ringland Academie zocht naar een beter ontwerp van de ondergrondse in- en uitvoegstroken, alternatieve routes en modi zoals spoor en water voor explosief transport, en andere technieken voor rookafvoer bij brand.

• Vier studies (2014-2015, dankzij crowdfunding)

Bij de opstart van Ringland in 2014 werden dankzij crowdfunding en in samenwerking met gereputeerde instellingen vier studies gelanceerd. Ze werden in 2015 voorgesteld in De Roma en overtuigden de overheden van de noodzaak en de haalbaarheid van een overkapping van de Antwerpse Ring.