Welke fases voor de bouw van de overkapping stelt Ringland voor?
De Ring in zijn geheel reorganiseren én overkappen, zonder een gigantische verkeerschaos te veroorzaken? De Ringland Academie tekende daarvoor al in een 2017 een schema uit met vier fases. Gedwongen door andere keuzes van de overheid werkten de experts vervolgens nieuwe voorstellen uit. Ringland blijft aandringen op een weldoordachte fasering van de werken, die kosten bespaart en ervoor zorgt dat de volledige overkapping tegen 2037 – zoals afgesproken 20 jaar na het Toekomstverbond – helemaal klaar kan zijn.
Twee filmpjes illustreren hoe de overkapping tegen 2030 gebouwd kan worden zonder al te veel hinder voor het verkeer.
Eerst de modal shift
De volledige overkapping van de Ring is enkel mogelijk wanneer ook het autoverkeer vermindert. Daarom heeft Ringland altijd geijverd voor een logische fasering van de werken:
- Eerst dient de modal shift gerealiseerd te worden door het openbaar vervoer en de fietsinfrastructuur te verbeteren.
- Daarna volgt de aanleg van het Haventracé om het doorgaande (haven)verkeer rond de stad te leiden. Lees ook Moet niet eerst de A102 klaar zijn?
- Tegelijkertijd kan de Ring overkapt worden.
- De realisatie van de Oosterweelverbinding vormt het sluitstuk.
De Vlaamse en de stedelijke overheid wilden echter niet wachten met de Oosterweelverbinding, waardoor dat onderdeel van het Toekomstverbond naar voren is geschoven. Gedwongen door die omstandigheid werken de experts van de Ringland Academie telkens weer aangepaste voorstellen tot fasering uit.
Overkappen in vier stappen
In 2016 pleitte Ringland voor een overkapping in vier stappen:
- Naast de pijlers van de huidige bruggen over de Ring is voldoende plaats om de nieuwe Doorgaande Ringweg (DRW) richting Nederland te bouwen. Daarvoor staan slechts twee gebouwen in de weg: de voormalige belastingdienst aan de Collegelaan in Borgerhout en een gedeelte van de voormalige jeugdherberg op de Mastvest. Er zou tijdelijk ook enig groen moeten wijken, maar een zorgvuldige aanpak kan die schade tot een minimum beperken.
Deze ‘vierde koker’ kan gebouwd worden zonder verkeershinder te veroorzaken op de huidige Ring. Zodra die koker klaar is, ontstaat extra capaciteit om de volgende fase mogelijk te maken, ook op het drukste stuk tussen Berchem en Borgerhout. - Vanaf de tweede fase rijdt het verkeer vanuit de Kennedytunnel richting Nederland via die nieuwe DRW-tunnel. Het verkeer richting Gent kan dan afgeleid worden naar het vrijgekomen wegvak op de huidige Ring, waardoor het vak aan de stadszijde op zijn beurt ruimte biedt om de DRW richting Gent te bouwen.
- Zodra beide DRW-tunnels in gebruik zijn, begint de derde fase: tussen beide nieuwe tunnels in komt het wegvak richting Nederland opnieuw vrij voor de bouw van de beide tunnels voor de Stedelijke Ringweg (SRW). Samen met de bestaande Singel blijft al die tijd voldoende capaciteit beschikbaar.
- Als ook die twee SRW-tunnels in gebruik zijn, kan de vierde fase starten: de aanleg van het Ringlandpark, met de Nieuwe Singel midden op het tunneldak (voor zover die tenminste niet gewoon mee de tunnel in gaat). De huidige Singel kan tegelijkertijd gereduceerd worden tot een gewone weg voor wijkontsluiting.
Tijdens die werken moeten ook nieuwe in- en uitritten gebouwd worden, ter vervanging van de bestaande. Hetzelfde geldt voor de Spaghettiknoop op het Zuid en de aftakkingen van en naar de E19 en de E34/E313.
Op de noordelijke Ring kan eerst de DRW in zuidelijke richting gebouwd worden, aan de binnenzijde van de huidige Ring, tussen de spoorlijn naar Nederland en het viaduct van Merksem. Na gedeeltelijke afbraak van het viaduct volgt de tweede DRW-tunnel richting Nederland. Daarna volgen de beide SRW-tunnels, het Ringlandpark en de Nieuwe Singel, die voor het Albertkanaal afbuigt naar de Noorderlaan.
- Lees meer in de Ringland-krant van 2016.
- Bekijk hieronder in het filmpje hoe de overkapping gerealiseerd wordt in vier stappen.
Perspectief 2030
In 2018, net voor de goedkeuring van de projecten van Over de Ring, monteerde Ringland het filmpje ‘Perspectief 2030’. Met de fasering die de burgerbeweging daarin voorstelde, kon de overkapping klaar zijn tegen 2030.
- Bekijk hieronder in het filmpje hoe Ringland tegen 2030 groeit.
Overkappen tegelijk met de bouw van de Oosterweelverbinding
In het kader van de aanvraag en de goedkeuring van de omgevingsvergunning voor de Oosterweelverbinding pleitende burgerbewegingen er met nadruk voor dat de noordelijke Ring meteen overkappen wordt tijdens die werken voor Oosterweel en niet pas daarna.
De overkapping van de zuidelijke Ring kan daar dan naadloos op aansluiten. Dat kan wanneer nu al werk gemaakt wordt van de vierde koker van de zuidelijk Ring. De aanleg van die koker is overigens kostenbesparend voor de aanleg van het Ringpark Groene Vesten, en essentieel voor een verzekerde mobiliteit tijdens de aanleg van de resterende tunnels onder de overkapping.
- Lees ook Waar blijft de overkapping?
- Lees ook Waarom wordt het best eerst de vierde koker aangelegd?
- Lees ook Waarom eerst overkappen in het noorden?
- Bekijk hieronder het filmpje Waar blijft de overkapping?
Strakkere fasering en betere opvolging noodzakelijk
Ringland blijft aandringen op een strakkere fasering en een betere opvolging.
- Fase 1 van de werken is gestart met het deelproject Linkeroever. Vier andere deelprojecten van de Oosterweelverbinding (noordelijke Ring) zijn in voorbereiding om uitgevoerd te worden. Daarnaast is de planning volop bezig van 18 geselecteerde leefbaarheidsprojecten, gegroepeerd in zeven Ringparken en het project Scheldebrug.
- Fase 2 van de werken moet nog volledig voorbereid worden, te beginnen met de ontwerpfase. Daarin moet de volledige overkapping van de zuidelijke Ring (R1 zuid) worden uitgetekend, en nog 13 leefbaarheidsprojecten.
- De projecten van het Haventracé bevinden zich momenteel nog in studiefase.
- Het studiewerk voor het Routeplan 2030 en de zuidelijke Ring moet nog worden opgestart. Uitzondering daar zijn drie park-and-rides en een pilootproject voor elektrische deelfietsen.
Goede fasering garandeert ook tijdens de werken vlot verkeer
Door eerst de vierde koker te bouwen, en daarna één na één de drie andere, wordt het mogelijk om, ook tijdens de werken, het verkeer op de Antwerpse Ring vlot te laten doorstromen zonder een gigantische verkeerschaos te veroorzaken. Dat de vier kokers tussen de pijlers van de bestaande bruggen over de Ring passen, maakt het ook mogelijk om die bruggen te behouden. Dat ze niet moeten worden afgebroken, voorkomt heel wat verkeershinder en bespaart een hoop kosten.
Dat de bestaande bruggen kunnen blijven, voorkomt heel wat verkeershinder en bespaart een hoop kosten.
Antwerpen deed bijna 20 jaar geleden al heel wat ervaring op met de vernieuwing van de Ring. De gevreesde verkeerschaos is toen uitgebleven, dankzij allerlei tijdelijke ‘minder-hinder-maatregelen’. Het huidige plan van aanpak gaat nog een stapje verder. Het is immers de bedoeling om, samen met de overkapping van de Ring, alternatieven te ontwikkelen voor het gebruik van de auto, en mensen de kans te geven zich anders te verplaatsen. Dat kan enkel als er voldoende tramlijnen verlengd worden, nieuwe fietspaden komen, meer park-and-rides worden aangelegd, enzovoort. Nu al voorzien in die alternatieven draagt niet alleen bij aan de noodzakelijke modal shift, maar ook aan de vermindering van de verkeershinder tijdens de werken voor de overkapping.